Vandaag open tot 15 uur
Momenteel gesloten
Tickets

Karlijn over Barbara

Tv B Karlijn over Barbara Foto Ron Magielse 6

Foto: Ron Magielse

In de Grote Kerk Breda wordt een nieuwe gedenkplek gerealiseerd: Tranen van Breda. Dit gedenkmonument wordt ontworpen door kunstenaarsduo Margit Lukács (Breda) en Persijn Broersen (Delft). Het ontwerp van Tranen van Breda is geïnspireerd op de symboliek van tranen. Elke traan is uniek en vertelt een persoonlijk verhaal. 

Zondagmiddag 16 maart kan iedereen een traan doneren in de Grote Kerk Breda. Uit deze tranen wordt een selectie gemaakt die verwerkt wordt in de kunstinstallatie. In de aanloop naar dit moment delen we verhalen van Bredanaars die een traan doneren ter nagedachtenis aan een dierbare. 

Het eerste interview in deze reeks wordt gehouden met Karlijn Muller, programmamaker bij Nieuwe Veste en hartsvriendin van Barbara Asselbergs die in 2021 overleed. 

"Als ik aan Barbara denk dan moet ik glimlachen. De fijne herinneringen aan onze vriendschap zijn gelukkig meer aanwezig dan het verdriet over haar dood." Karlijn Mullerover hartsvriendin Barbara Asselbergs, die in 2021 overleed.
Tv B Karlijn over Barbara Foto Ron Magielse 10

Foto: Ron Magielse

Waarom heb je een portret van Barbara op het huidige gedenkmonument in de Grote Kerk Breda geplaatst? 

In oktober 2021 is Barbara overleden na een ziekbed van ongeveer twee jaar. Ze woonde in Amsterdam maar werkte in Breda als hoofd van de afdeling New Design & Attitudes aan St. Joost School of Art & Design. Voor mij is Barbara onlosmakelijk met Breda verbonden, we hebben hier samen aan St. Joost gestudeerd. Andersom was dat voor haar ook zo, ze vroeg aan mij ‘het stuk Breda in haar leven’ te vertegenwoordigen tijdens haar afscheid.

De verjaardag van Barbara is op 1 februari. Op 1 februari 2022, zo’n drie maanden na haar overlijden, heb ik haar portret op het monument in de kerk gezet. Haar verjaardag was voor mij een moment waarmee ik worstelde: wat doe je op zo’n dag? Ik zocht naar manieren om uiting te geven aan het gemis van Barbara. Wat ik graag wilde doen was haar zichtbaar maken in Breda.

Wat betekent deze plek voor jou nu de foto van Barbara er staat?

Door de foto van Barbara neer te zetten op het gedenkmonument in de Grote Kerk Breda kon ik aan alle voorbijgangers in de kerk laten weten dat ze overleden was en hen herinneren aan haar bestaan. Het gaat mij er vooral om dat ik haar zichtbaar kan maken, dat ze niet vergeten wordt. Ik heb minder de behoefte om een rouw- of gedenkplek voor haar te creëren, dat is niet de reden waarom ik haar portret in de kerk heb gezet. Ik weet dat Barbara daar zelf ook niet voor gekozen had. Haar familie woont over de hele wereld verspreid dus één gedenkplek is bijna niet te kiezen. Ze heeft er daarom voor gekozen om haar as mee te geven aan de zee, want de zee staat in verbinding met alle continenten. Ik wilde Barbara dus nadrukkelijk niet op één plek vastleggen – ze is overal, waar ik ben is zij ook. 

Zijn er dingen die je naar aanleiding van Barbara’s dood hebt geleerd? 

Vanaf het moment dat Barbara ziek werd, had ze het gevoel dat ze een soort helderheid over zich heen kreeg. Op het moment dat ze de diagnose kreeg was er hoop op behandeling, maar wist ze ook heel goed dat het wel eens helemaal mis kon gaan. Dat bewustzijn nam ze met zich mee en zo keek ze naar de wereld. Ineens wist ze ‘hier draait het echt om’. 

Die bijzondere inzichten kan Barbara niet meer toepassen in haar leven, maar ik mag ze voor altijd met me meedragen. Haar helderheid heeft mij echt veranderd, het zorgt ervoor dat ik nu andere keuzes maak in het leven. Er hangt een foto van haar op mijn werkplek waarop ze me heel indringend aankijkt. Voor mij is dat geen foto van verdriet, hij houdt me juist scherp. Elke keer als ik ernaar kijk vraagt Barbara aan mij: ‘ben jij met de juiste dingen bezig, maak jij de juiste keuzes?’ Dat is wat haar afscheid van het leven mij geleerd heeft. Uiteindelijk gaat het om aandacht, om de ander zien, om contact maken met de mensen om je heen. 

Kom je nog vaak bij het gedenkmonument in de Grote Kerk Breda? 

Nee, niet vaak. Ik vind het een fijn idee haar portret hier staat. Het houdt de herinnering aan Barbara levend. Barbara zit voor altijd in mijn systeem, ik zal haar nooit vergeten. Voor andere mensen is dat anders, waardoor ik soms bang ben dat ze vergeten wordt. Het idee dat mensen die niet dagelijks aan haar denken zich bij het zien van haar portret op het gedenkmonument herinneren wat voor een topper Barbara was, biedt mij veel troost. 

Op welke manier leeft Barbara voort in jouw herinneringen?

We hebben samen heel veel mooie momenten gedeeld, goede gesprekken gehad en vooral enorm gelachen. Het gedicht 'Ik weef jou' van Floortje Agema dat ik op de uitvaart van Barbara heb voorgelezen is heel symbolisch voor mij.  Die woorden zijn heel raak, dat is hoe ik het tot op de dag van vandaag voel: Barbara is onderdeel van mij geworden. 

En natuurlijk mis ik haar ook enorm, een vriendschap van twintig jaar is niet te vervangen. Dat gat blijft. Er zijn vaak momenten waarop ik denk "nu zou ik jou bellen, nu zouden we lachen om onszelf". Ik zit soms met een glimlach op de fiets en beeld me dan in dat we een gesprek voeren: "ik zou nu dit zeggen en dan zou jij dat zeggen". Dat wat wij samen deelden kan ik oproepen, zo blijft Barbara heel dicht bij mij. 

Detail visualisatie gedenkmonument Tranen van Breda

Detail visualisatie gedenkmonument Tranen van Breda. Beeld: Margit Lukács en Persijn Broersen

Ga je een traan doneren voor het nieuwe monument in de kerk?

Jazeker! Al weet ik niet of het me lukt op afroep een traan van verdriet te produceren. Als ik aan Barbara denk dan moet ik glimlachen. De fijne herinneringen aan onze vriendschap zijn gelukkig meer aanwezig dan het verdriet over haar dood. 

Ter nagedachtenis aan Barbara Asselbergs

Meer over Barbara vind je op de website over ‘Politiek van de Aandacht’. Het is een indrukwekkende film – gemaakt door Iris Vetter in opdracht van Barbara Asselbergs en haar partner Lex de Jong – die een helder beeld geeft van hoe Barbara de 2 jaar durende behandeling heeft ervaren, gezien en gefotografeerd vanuit haar perspectief. 

IK WEEF JOU

ik weef de tranen in mijn leven
ik weef de troost in alle dagen
ik weef de pijn in zachte strengen
ik weef jou, in alle lagen

wie je was, wie je zult blijven
hoe je kijkt en hoe je lacht
wat je gaf en wat ik leerde
weven zal ik, alles wat je bracht

ik weef het missen, en het dragen
ik weef de liefde die is  gebleven
ik weef jou met zorg en aandacht
in alle draden van mijn leven

Floortje Agema
Uit: Jij wordt gekend (2016)
Uitgeverij In de Wolken